Przychodzi czas gdy wszyscy musimy poradzić sobie z niepokojem i stresem związanym z aktualną sytuacją w naszym kraju i na świecie. Strach, obawa i lęk dotyczą nie tylko dorosłych ale również dzieci. Nie wszyscy reagujemy w ten sam sposób. Regulator doświadczanych przez każdego emocji jest podkręcany w zależności od indywidualnych predyspozycji i umiejętności radzenia sobie w nowych sytuacjach.

Jak poradzić sobie z dyskomfortem psychicznym? Na to pytanie próbuje dziś odpowiedzieć sobie wielu z nas. Według definicji słownika języka polskiego dyskomfort „to uczucie psychicznej lub fizycznej niewygody”. Może pojawić się w każdym aspekcie życia. Dziś dyskomfort ten może dotyczyć zmian związanych z naszymi codziennymi zadaniami, pracą zawodową, pobytem w domu, relacjami rodzinnymi, koniecznością podejmowania nowych lub pozostawienia rozpoczętych aktywności. To od naszych zdolności adaptacyjnych zależy jak radzimy sobie w obecnej sytuacji, co czujemy, co zauważamy, jakie wyciągamy wnioski na przyszłość, jakiej dokonujemy refleksji.

Niebezpieczeństwo epidemii oraz podsycanie przez media powoduje, że stale słyszymy o chorobie, nowych przypadkach zachorowań, kryzysie gospodarczym. Uruchamia to lęk zwłaszcza u osób z zaburzeniami lękowymi, hipochondrycznymi, urojeniowymi, którzy martwią się na zapas, że zachorują, że zbraknie żywności, że nie poradzą sobie finansowo. Niektóre osoby są bardziej podatne na działanie szerzącego się niepokoju, w takiej sytuacji mogą poczuć się bardziej zagrożone. Lęk, jaki wywołuje koronawirus sprawia, że szukamy informacji na jego temat, oglądamy telewizję, sprawdzamy wiadomości w internecie, przeglądamy media społecznościowe, czytamy również o tym, jak się można uchronić i co niedługo się stanie. Część z tych informacji są niczym innym jak tylko wytworem wyobraźni autorów szukających możliwości osiągnięcia sukcesu, zarobienia pieniędzy oraz walki o tzw. oglądalność.

CO ZA DUŻO TO NIEZDROWO

Warto pamiętać, że w sieci rozprzestrzenia się mnóstwo fałszywych informacji i nie warto przyjmować bezkrytycznie kolejnych sensacyjnych doniesień. W tym celu powinniśmy robić sobie przerwy od oglądania, czytania czy słuchania nowych informacji na temat pandemii w mediach społecznościowych. Ciągłe skupianie się na tym problemie nasila niepokój, lęk, problemy ze snem, koncentracją, nasilenie objawów choroby przewlekłej, zwiększenie objawów somatycznych, bólu, nadużywanie substancji szkodliwych.

Nie chodzi jednak o zupełne odcinanie się od mediów, chociażby ze względu na zarządzenia władz państwowych, które warto i trzeba znać. Lepiej jednak to sobie jakoś ucywilizować, dawkować. Np. przeglądam internet o określonych godzinach, poświęcam na to konkretną ilość czasu, sprawdzam tylko, co nowego, a nie poszukuję wszystkiego co na ten temat zostało napisane. Bo im więcej wchodzi się do sieci, tym łatwiej natknąć się na informacje straszące, nieprawdziwe .

CO MOŻNA ZROBIĆ?

Czas kiedy pozostajemy w domu może być skarbnicą wiedzy o nas samych. Przyjrzyj się teraz różnym obszarom swojego życia. Być może jest coś co będziesz chciał zmienić, być może jest czegoś za dużo, a czegoś za mało? Warto zastanowić się nad źródłem naszej frustracji, złości, smutku, braku motywacji, złego samopoczucia. Czasem może nam się wydawać, iż powodem naszego niezadowolenia jest obecna sytuacja, ale co tak naprawdę się za tym kryje. Dla jednych perspektywa mniejszych pieniędzy wyzwala poczucie braku bezpieczeństwa, dla innych aktualne pozostanie w domu pokazuje relacje z najbliższymi, jeszcze inni zobaczą, czego potrzebują, co jest ważne.

KORZYSTAJ Z INDYWIDUALNYCH ZASOBÓW I UMIEJĘTNOŚCI RADZENIA SOBIE ZE STRESEM I LĘKIEM

• Warto zadbać w tej sytuacji o kontakt ze specjalistą. Wiele Placówek oraz Poradni świadczy usługi online (telefoniczne, audiowizualne). Przez całą dobę można również zadzwonić na bezpłatny telefon Itaki, pod którym dyżurują psychoterapeuci, psychologowie i psychiatrzy (tel. 800 70 2222). Każdy uzyska tam wsparcie. Osoby, które cierpią na schorzenia psychiczne powinny w tym okresie kontynuować dotychczasową terapię i obserwować się pod kątem wystąpienia nowych objawów lub pogorszenia dotychczasowych. Gdy zaobserwują niepokojące zmiany, np. myśli samobójcze, myśli o skrzywdzeniu siebie lub innych, powinny zadzwonić po pomoc.
• Zadbaj o siebie - dobrze jest spożywać zdrowe, zbilansowane posiłki, wykonywać ćwiczenia, wysypiać się, unikać alkoholu i innych substancji psychoaktywnych. Zaakceptuj swoją obecną sytuację i doceń to co masz w życiu. Na przykład, jeśli jesteś zdrowy to z całą pewnością na świecie jest mnóstwo ludzi, którzy chcieliby być na twoim miejscu.
• Wykonuj codzienne obowiązki z zachowaniem spokoju, sporządź plan konkretnego działania. Dobrze jest też trzymać się dotychczasowej rutyny, jeśli chodzi o codzienne aktywności, a w sytuacji, gdy zamknięte zostają szkoły, miejsca pracy, stwórz nowy schemat dnia obejmujący naukę, pracę oraz czas wolny.
• Buduj i wzmacniaj telefoniczną, facebookową sieć wsparcia społecznego – wewnątrz własnej rodziny, ujmowanej jak najszerzej (ze wszystkimi krewnymi), w swoim kręgu zawodowym oraz towarzyskim (przyjaciele, koledzy, znajomi). Wsparcie emocjonalne i opowiadanie jak się czujemy, jak sobie radzimy, czego potrzebujemy, z czym jest nam trudno jest niezwykle ważne. Poza tym warto porozmawiać z osobami, do których mamy zaufanie o swoich obawach i emocjach. Jeśli stres istotnie zakłóca nasze codzienne aktywności przez kolejne dni, warto poradzić się psychologa lub lekarza.
• Podejmuj działania na rzecz własnej rodziny, wzmacniające relacje, budujące zdrową atmosferę, atmosferę w kierunku pokochania na nowo. Zauważaj co przybliża, co oddala, czego Wasza rodzina potrzebuje.
• Przyjrzyj się własnemu, osobistemu rozwojowi, czyli działaniom podejmowanym tylko dla siebie, z czystej wewnętrznej motywacji poznawczej, przyjemności, potrzeby. Powinniśmy też starać się podejmować aktywności, które nas rozluźniają, rozładowują emocje, odrywają od myślenia o wirusie. Rozwijaj swoje hobby, zainteresowania.

TERAPIA ZAJĘCIOWA W DOMU

JEDNA Z NAJBARDZIEJ CENNYCH DZIŚ SPOSOBÓW PRZEKIEROWANIA UWAGI,

RADZENIA SOBIE ZE STRESEM, UTRZYMANIA AKTYWNOŚCI, BUDOWANIA RELACJI

Znajdź sobie zajęcie. Odwróć uwagę zadaniami i obowiązkami domowymi. To coś co potrafisz, lubisz albo musisz. Zajęcie jest podstawową ludzką potrzebą, zajęcie nadaje życiu sens. Powstało jako sposób, przez który osoby nie tylko starają się o podstawowe rzeczy niezbędne do życia (np. jedzenie, bezpieczeństwo, schronienie), lecz jest także podstawowym składnikiem istnienia. Poprzez zajęcia ludzie rozwijają się zarówno fizycznie jak i intelektualnie, wzmacniają rozwój własnego „ja” [Wilcock, 1993]. Zajęcia nadają również znaczenie życiu, organizują zachowania i mierzą czas, przyczyniając się do wyrobienia rytmu dnia i osiągnięcia zajęciowej równowagi. Można wręcz powiedzieć, że ludzie muszą coś robić a wykonywanie zajęć ma bezpośredni związek z sensem ich dnia. Barris i wsp. [ 1983] zauważyli, że większość ludzi rozumie potrzebę terapii zajęciowej jako terapii przezwyciężającej dezorientację, niepoukładany styl życia. Terapia zajęciowa wyrabia pewne zwyczaje, przywraca role społeczne, co z kolei pomaga odnaleźć tożsamość, przywrócić spokój, umożliwia akceptację, zwiększa wiedzę na temat własnych potencjałów i ograniczeń, pomaga zdobywać poczucie własnych kompetencji i wartości.

Zobacz co mógłbyś robić. Zaznacz te, które byłbyś gotów wykonać, żeby zadbać o siebie i swoją przestrzeń.Zobacz co robią inni.

ZOSTAŃ W DOMU DLA BEZPIECZEŃSTWA SWOJEGO I INNYCH

ZRÓB COŚ NA CO WCZEŚNIEJ NIE MIAŁEŚ CZASU

Autorka tekstu: Monika Pankowska-Duber (psychoterapeutka, terapeutka systemowa, pedagog /andragog, terapeutka zajęciowa). Prowadzi prywatny gabinet „Zdrowie w Tobie” w Płocku, współpracuje m.in. z Dziennym Oddziałem Psychiatrycznym, PZP Sensum. Prowadzi psychoterapię indywidualną oraz zajęcia grupowe. Jest wykładowcą psychologii i socjologii. (ZDROWIE W TOBIE – psychoterapia i rozwój osobisty, www.psychoterapeutaplock.pl TEL. 664-72-78-79)

(Bibliografia: "Jak płocczanie spędzają ten czas" - wywiad osobisty, „Terapia dialektyczno – behawioralna” Matthew McKay, „Współczesna terapia zajęciowa” Anna Misiorek, https://polskatimes.pl/koronawirus-jak-radzic-sobie-ze-stresem-psycholog-tlumaczy)